Bảo vệ sức khoẻ cá tôm bằng cách giữ gìn môi trường sống

Trong những năm gần đây, điều kiện khí hậu thay đổi thất thường, cùng với việc lạm dụng quá nhiều chất kích thích tăng trưởng, thuốc kháng sinh, thuốc hóa học trong nuôi trồng thủy sản. Điều này đã làm ảnh hưởng tới sức khỏe của tôm cá. Đặc biệt ở đây là nuôi Tôm – Cá đã khiến môi trường ao nuôi, nguồn nước bị ô nhiễm nặng nề, cũng như khiến tôm cá bị dịch bệnh triền miên.

Nhiều hộ nuôi Tôm, nuôi Cá … bỗng dưng trắng tay chỉ sau 1 đêm. Khi nhìn trên mặt hồ, Tôm – Cá chết rồi nổi trắng trên mặt hồ. Hệ quả để lại còn nặng nề hơn khi nhiều ao hồ nuôi phải bỏ không. Vì có nuôi thả lại thì cũng không thành công do ao đã bị nhiễm bệnh quá nặng nề. Do đó, một trong những vấn đề mà người nuôi Tôm – Cá thường xuyên gặp phải đó là tình trạng ô nhiễm môi trường ao nuôi. Tình trạng ô nhiễm sẽ khiến Tôm – Cá hay mắc bệnh về tiêu hóa và hô hấp. Để khắc phục tình trạng này, bà có có thể tham khảo bài viết sau đây.

Lượng thức ăn dư thừa cũng như các chất thải tôm cá và lâu ngày không dọn vệ sinh là nguyên nhân khiến môi trường nước nuôi trở nên ô nhiễm. Đặc biệt là những ngày cuối trong chu kỳ nuôi. Việc này khiến các chất bẩn, độc hại tồn tại trong chính môi trường sống và sinh sản của tôm cá. Khiến chúng dễ mắc các bệnh hô hấp, giảm sức đề kháng.

Phương pháp vệ sinh cơ học

Thức ăn dư thừa và chất thải cá tôm tồn đọng qua từng ngày, gây ảnh hưởng sức khoẻ cá tôm, cũng như chất lượng nuôi trồng. Để khắc phục tình trạng này bà con nuôi trồng có thể cho sục khí. Như vậy sẽ cung cấp thêm oxy kịp thời cho cá tôm. Nhất là tầng đáy, vì đây là tầng khá ít oxy. Nhằm kiềm hãm sự bùng phát của các vi sinh vật hiếu khí. Bên cạnh đó, việc sục khí còn giúp đẩy các chất độc tồn đọng trong nước. Thêm vào đó, nên thiết kế nơi nuôi để dễ dàng gom các chất thải vào một chỗ rồi dùng si phông rút ra ngoài.

Phương pháp vệ sinh hoá dược

Môi trường nuôi cần được giữ vệ sinh, để hạn chế các bệnh. Bằng cách dùng vôi bột (vôi nung để tả) tuỳ theo pH của nước ao. Vôi có tác dụng cung cấp Ca++ cho ao, ổn định pH, khử trùng làm sạch nước ao. Nếu pH <7 dùng 2 kg vôi/100m3; pH từ 7-8,5 có thể dùng 1 kg vôi/100m3. Định kỳ bón từ 2-4 lần/tháng. pH >8,5 dùng bột đá vôi (CaCO3) để bón là 1kg/100m3.

Đối với ao nuôi tôm thâm canh có thể dùng vôi đen- Dolomite (Ca và Mg). Chú ý chất lượng vôi đen và nguồn gốc. Trong quá trình nuôi tôm cá nên thường xuyên bón vôi 2-4 lần/tháng. Với liều lượng 1-2kg/100m3 nước(100-200kg/ha với độ sâu 1m).

Dùng một số hoá dược có tính oxy hoá mạnh phun vào ao: Thuốc tím (KMnO4) nồng độ 2­5g/m3. TCCA nồng độ 0,2-0,4ppm hoặc Benzalkonium Chloride (BKC) nồng độ từ 0,1-0,5 g/m3. Để tham gia vào quá trình oxy hoá các khí độc (H2S, NH3) thành các vật chất đơn giản không độc.

Phương pháp vệ sinh sinh học

Khi nuôi sức khỏe cá tôm năng suất cao có thể dùng một số chế phẩm sinh học để cải thiên môi trường nuôi sức khỏe cá tôm. Tác dụng của chế phẩn sinh học: Cải thiên chất nước, ổn định pH, cân bằng hê sinh thái trong ao. Loại các chất thải chứa nitrogen trong ao nuôi. Những chất thải này gây độc cho động vật thủy sản. Sau đó chúng được chuyển hóa thành sinh khối làm thức ăn cho các động vật thủy sản. Giảm bớt bùn ở đáy ao.Giảm các vi khuẩn gây bênh như: Vibrio spp, Aeromonas spp và các loại virus khác như gây bênh MBV, đốm trắng, đầu vàng… Hạn chế sử dụng hóa chất và kháng sinh cho tôm nuôi. Tiêu diệt nguồn gốc gây bệnh cho động vật thuỷ sản Khử trùng cơ thể sức khỏe động vật thuỷ sản.

Ao đã được tẩy dọn sạch sẽ và sát trùng đáy ao, nước mới tháo vào ao cũng đã lọc kỹ; nhưng cá giống có thể mang mầm bênh vào ao hồ. Do vậy nguồn cá tôm giống thả vào thuỷ vực cần tiến hành kiểm dịch. Nếu có sinh vật gây bênh ký sinh trên cơ thể cá tôm; thì tuỳ theo kết quả kiểm tra mà chọn thuốc trị bênh cho thích hợp.

Các phương pháp tắm cho cá, tôm bằng các loại thuốc sau

Muối ăn NaCl 2-4% (đối với nước ngọt) hoặc nước ngọt (đối với nước mặn) thời gian 5-10 phút
CuSO45H2O (phèn xanh) 2-5ppm thời gian 5-15 phút. Formalin 200-300ppm thời gian 30-60 phút hoặc phun xuống ao một trong các loại thuốc trên, nồng độ giảm đi 10 lần.

Trộn một số kháng sinh, Vitamin, cây thuốc nam,… với thức ăn để phòng các bênh nôi ký sinh.
Khử trùng thức ăn và nơi động vật thuỷ sản đến ăn:

Đối với thức ăn là thực vật thuỷ sinh thượng đẳng dùng TCCA 0,5 ppm ngâm trong 20 phút. Thức ăn là động vật nên rửa sạch và dùng thức ăn còn tươi; tốt nhất là nấu chín. Phân hữu cơ cần ủ với 1% vôi sau đó mới sử dụng.

Xung quanh nơi cho động vật thuỷ sản ăn, thức ăn thừa thối rữa gây nhiễm bẩn; tạo điều kiên cho sinh vật gây bênh phát triển. Do đó thức ăn thừa phải vớt bỏ , rửa sạch máng ăn và thường xuyên khử trùng địa điểm cho ăn.. Khử trùng nơi cá, tôm đến ăn dùng loại thuốc nào hay số lượng nhiều ít; còn tuỳ thuộc vào chất nước, độ sâu, nhiêt độ nước, diên tích nơi cho sức khỏe cá, tôm ăn và tình hình phát sinh bênh cá, tôm của cơ sở trong mấy năm gần đây. Tốt hơn hết thường xuyên dùng vôi nung. Hoặc TCCA treo 2-3 túi xung quanh chỗ cho ăn để tẩy trùng. Liều lượng 2-4 kg vôi nug/ túi hoặc 10-20g TCCA/ túi.

Trích dẫn từ anhsaovet.com.vn

Nguyễn Nhung