Bí quyết trồng nấm hương trên gỗ đạt được năng suất cao

Nấm hương là một trong những loại nấm hoại sinh thuộc nhóm nấm mọc trên gỗ, có tên khoa học là Lentinus edodes; thích hợp với khí hậu ôn đới. Nhiệt độ để quả thể nấm hình thành và phát triển trung bình khoảng 15-16oC, nhiệt độ sợi nấm phát triển (pha sợi) khoảng 24-26 độ C. Để hiểu rõ hơn về loại thực vật này và bí quyết trồng nấm hương trên gỗ bạn đọc hãy theo dõi bài viết sau đây.

Giới thiệu về nấm hương

Đặc điểm của nấm

Nấm hương có hình dạng như chiếc ô, đường kính 4-10 cm, màu nâu nhạt, khi trưởng thành sẽ chuyển sang màu nâu sẫm. Một chân nấm đông cô gắn vào giữa tai nấm. Mặt trên của nấm màu nâu, mặt dưới có nhiều phiến mỏng xếp nếp, mặt trên nấm có vảy nhỏ màu trắng. Nấm trắng có thân hình trụ. Nấm phát triển trên những cây có lá lớn và thay lá cây dẻ, sồi và phong vào mỗi mùa. Loại nấm này mọc hoang ở Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản và Triều Tiên. Ở Hoa Kỳ, nông dân trồng loại nấm này trong trang trại. Mỗi khúc gỗ có thể bị nấm ký sinh từ 3 đến 7 năm.

Chất dinh dưỡng và tác dụng của nấm

Nấm hương hay nấm đông cô chứa nhiều protein, đặc biệt giàu khoáng chất và vitamin: như vitamin C, B, tiền chất vitamin D, canxi, niacin, nhôm, sắt, magiê … Nó chứa khoảng 30 loại enzym và tất cả các axit amin cần thiết cho cơ thể (tức là các axit amin mà cơ thể không tổng hợp được). Nấm cũng chứa một số cồn hữu cơ, khi nấu chín sẽ chuyển thành mùi thơm độc đáo.

Các nhà khoa học đã chiết xuất Lentinan và Lentinula Edodes mycelium (LEM) từ nấm đông cô. Đây là hai chất chính tạo nên tác dụng dược lý của loại nấm này. Một nghiên cứu của Nhật Bản cho thấy, nếu bệnh nhân ung thư đang hóa trị sử dụng thêm nấm đông cô thì hiệu quả của hóa trị sẽ tăng lên, tỷ lệ sống cao hơn, kìm hãm sự tiến triển của ung thư. Vì vậy, tại Nhật Bản, nấm đông cô đã được chấp nhận như một loại thuốc hỗ trợ cho hóa trị liệu.

Hướng dẫn bí quyết trồng nấm hương

Phương pháp chọn gỗ

Nhìn chung các loại gỗ không có tinh dầu, cây còn tươi tốt, không sâu bệnh đều trồng nấm hương được. Nhóm gỗ thích hợp nhất để nấm hương sinh trưởng và phát triển cho năng suất cao, chất lượng tốt là gỗ sồi, dẻ, sau sau…Vào đầu mùa xuân hàng năm (tháng 4 dương lịch hoặc tháng 10 và tháng 11) tiến hành chặt gỗ. Lựa chọn những đoạn gỗ thẳng, cắt thành khúc có đường kính từ 5-20cm, chiều dài 1,0-1,2m. Không làm sây xát lớp vỏ. Để gỗ trong nhà thoáng mát, sạch sẽ, sau 5-9 ngày là trồng được.

Kỹ thuật cấy giống và ươm

Các đoạn gỗ đạt tiêu chuẩn như trên đem rửa sạch, dùng nước vôi đặc quét hai đầu đoạn gỗ. Lấy búa chuyên dùng hoặc khoan tạo lỗ trên đoạn gỗ, đường kính lỗ 1,5cm, sâu 3-4cm, cứ cách 15-20cm tạo một lỗ; hàng nọ cách hàng kia 7-10cm; các lỗ so le nhau.

Tra giống nấm gần đầy miệng lỗ, lượng giống dùng 3kg/1m3, dùng phoi gỗ đã tạo ra làm nắp đậy (chiều dày bằng chiều dày của vỏ cây), lấp kín lớp giống cấy. Phía ngoài dùng xiMăng hoà thành bột giống như vữa trát tường quét trên miệng nắp để bịt kín miệng lỗ.

Xếp gỗ theo kiểu “cũi lợn” thành đống, cách mặt đất 15-20cm cao 1,5cm, chiều dài tuỳ theo khối lượng gỗ đem trồng. Phía trên cùng dùng bao tải gai dấp ướt để ráo nước phủ kín toàn bộ đống ủ.

Hàng ngày chăm sóc đống ủ, chủ yếu là tưới nước. Lượng nước tưới chỉ đủ ướt lớp bao tải. Tuyệt đối không tưới nhiều, nước sẽ thấm sâu vào thân gỗ làm chết giống. Tốt nhất nên ươm kéo dài 6-16 tháng (tuỳ thuộc theo từng chủng loại gỗ). Cứ 2 tháng lại tiến hành đảo đống gỗ một lần. Khi đảo cần kiểm tra độ ẩm của gỗ. Nếu thấy gỗ quá khô cần dùng bình để phun nước nhẹ xung quanh thân gỗ, sau đó mới ủ đống lại.

Trong thời gian ươm cần phòng trừ một số loại sâu bệnh hại nấm: cá loại nấm mốc, côn trùng, Chuột…Khi phát hiện các đoạn gỗ bị bệnh cần để cách ly khỏi đống ủ nhằm tránh lây lan sang các đoạn gỗ khác.

Kỹ thuật chăm sóc và thu hái nấm

Hết thời gian ươm, nấm hương bắt đầu hình thành quả thể. Quan sát thấy trên bề mặt gỗ có những đốm màu hồng nhạt; chúng phát triển như hạt ngô và tạo thành những cây nấm hoàn chỉnh. Dựng đứng thân gỗ, xếp theo kiểu giá súng, mỗi hàng cách nhau 50-60cm. Gỗ có thể bố trí trong nhà, trên mái, nơi thoáng gió, độ ẩm cao, ánh sáng khuếch tán rất ngắn (3-6 tháng / năm) nên thu hoạch sẽ rất thấp. Việc tính toán thời gian để nấm xuất hiện trong thời tiết lạnh chính xác là rất quan trọng.

Khi trồng trên thân cây gỗ, thời gian thu hoạch chỉ từ 3 – 6 tháng / năm. Khi nhiệt độ không khí cao hơn 20 độ C, nên tiến hành xếp gỗ; và ươm như lúc đầu để chuyển sang đúng chu kỳ lạnh tiếp để mà tưới nước và thu hoạch.

Thời điểm bắt đầu trồng (ươm) nấm từ tháng 10 đến tháng 4 dương lịch là tốt nhất; (nếu trồng trên gỗ dăm từ tháng 10 đến tháng 1 năm sau).

Thật dễ dàng để sản xuất những cây nấm; với bí quyết trồng nấm hương siêu đơn giản của PQM.VN phải không nào? Chúc các bạn thành công.

Trích dẫn từ Kythuatnuoitrong.edu.vn

Bích Oanh