Ngăn chặn tình trạng trâu, bò bị vô sinh, chậm sinh sản

Ngày càng có nhiều gia súc bị các bệnh như vô sinh, chậm sinh,… Việc này gây ảnh hưởng lớn đến hiệu quả chăn nuôi của người dân. Vì vậy nên cần phải hiểu rõ nguyên nhân của những căn bệnh này. Từ đó mới có biện pháp ứng biến thích hợp, đề phòng hậu quả xấu.

Nhận biết bệnh qua dấu hiệu cơ thể

Có thể nhận biết một số bệnh qua hình dáng của bộ phận sinh dục trên cơ thể bò, trâu,… Nguyên nhân có thể là do chế độ chăm sóc không đúng cách. Cũng có thể là do bẩm sinh, di truyền. Trong trường hợp bị bẩm sinh thì chỉ còn cách là loại bỏ sớm con giống này. Cần nhớ trâu hay bò quá thiếu hay thừa cân đều không tốt. Tốt nhất là nên ở thể trạng cơ bản, bình thường.

Vài loại bò, trâu sinh sản được vài mùa thì bị teo buồng trứng. Chúng sẽ khó mà động đực trong một thời kỳ dài. Các dấu hiệu cũng khó nhận biết. Nếu buồng trứng bị teo lại, cũng có thể là do chế độ chăm sóc không đủ tốt. Trong trường hợp này nên bổ sung các loại vitamin như B, D, E, A,… Đồng thời cần có khoáng, protein,… Có thể tiêm hoocmon dưới sự hướng dẫn của chuyên gia.

Trâu, bò có thể bị bệnh vì viêm nhiễm

Trâu, bò bị viêm nhiễm thường là do sau khi sinh bị sót nhau, đường sinh sản bị tổn thương khi sinh đẻ. Đặc biệt, trâu bò càng béo, thai càng to thì khi đẻ càng khó, sót nhau và nguy cơ viêm nhiễm càng cao. Để khắc phục hiện tượng này trước hết cần vệ sinh chỗ chuồng trại sạch sẽ, đặc biệt là chỗ trâu, bò nằm, không cho bò khỏe tiếp xúc với bò ốm. Khi trâu, bò bị bệnh, sử dụng HanIodine 10% (hoặc lugol 1%) pha loãng 10 ml với 1 lít nước để thụt rửa tử cung hàng ngày. Cùng đó, bổ sung Selen và Vitamin E vào khẩu phần ăn.

Để phòng tránh hiện tượng bò bị viêm nhiễm cần chuẩn bị và chăm sóc tốt cho bò cái trước khi đẻ. Sau khi bò đẻ nên thụt rửa tử cung bằng dung dịch Riyanol hoặc Lugon. Trong trường hợp sót nhau, khó đẻ cần can thiệp, điều trị kịp thời, tích cực để sớm phục hồi chức năng sinh sản.

Tình trạng thể vàng bị tồn lưu

Thông thường trứng không được thụ tinh thì thể vàng sẽ bị tiêu biến và con vật động dục trở lại, nhưng nếu thể vàng không tiêu biến mà tồn lưu qua nhiều chu kỳ tiếp theo làm trâu, bò không động dục trong thời gian dài gọi là thể vàng tồn lưu hay thể vàng bệnh lý. Có thể là do phôi/ thai chết, thai chết ngâm, thai gỗ, u nhầy,…

Có thể dùng tay bóc thể vàng thông qua trực tràng. Tuy nhiên phương pháp này đòi hỏi phải có kinh nghiệm. Ngoài ra, dùng hormone sinh sản để điểu trị bệnh tồn lưu thể vàng ở trâu, bò như sau: Tiêm 2 ml Han-Prost và 2,5 ml Gonadorelin. Sau 7 ngày, tiêm 2,5 ml Gonadorelin. Sau đó, theo dõi động dục ở trâu bò để phối giống.

Bệnh u nang nang trứng có thể dẫn đến vô sinh

Hiện tượng nang trứng không rụng mà lưu lại buồng trứng có đường kính > 2,5 cm gọi là u nang buồng trứng. U nang buồng trứng có thể tồn tại ở 2 dạng là u nang cường dục và u nang không động dục. Ở dạng cường dục, bò động dục liên tục và thường xuyên và một không có biểu hiện gì. Nguyên nhân gây bệnh u nang buồng trứng hiện nay chưa được xác định chính xác. Người nuôi cần kiểm soát thức ăn đảm bảo chất lượng, không bị nhiễm độc tố nấm mốc, cân bằng tỷ lệ Ca: P < 2.

Có thể tiêm Prostaglandin theo hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc theo khuyến cáo. Hoặc có thể điều trị bằng kích thích tố progesteron, làm cân bằng hoocmon follculin trong cơ thể con vật, với liều dùng từ 25 mg đến 50 mg mỗi ngày hoặc hai ngày tiêm một lần.

Trâu, bò bị lưỡng tính

Thường xảy ra đối với bê, nghé cái khi sinh đôi cùng với bê, nghé đực làm giới tính của nó bị lưỡng tính. Khả năng vô sinh ở những con bê, nghé này khi lớn lên là trên 90% và hiện nay chưa có biện pháp can thiệp. Vì vậy, người chăn nuôi không nên nuôi những bê nghé này thành con sinh sản.

Tóm lại

Khi phát hiện thấy trâu, bò có hiện tượng chậm sinh, vô sinh cần tìm hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh; để có biện pháp điều trị chính xác. Cần giữ vệ sinh chuồng trại; khẩu phần đầy đủ chất dinh dưỡng và chăm sóc hợp lý để có được đàn bò sữa mạnh khỏe, sinh sản tốt.

Xem thêm tin tức về kỹ năng chăn nuôi gia súc tại đây.

Trích dẫn từ kythuatnuoitrong.edu.vn

Hồng Minh