Phòng bệnh đục cơ ở tôm càng xanh như thế nào?

Bệnh đục cơ ở tôm là gì?

Bệnh đục cơ ở tôm càng xanh thường xuất hiện vào tháng 4 đến tháng 6 hàng năm. Khi mắc bệnh thủy sản này, tôm sẽ xuất hiện các dấu hiệu như: tôm bơi lờ đờ, có dấu hiệu giảm ăn, giảm vận động, ngừng lột xác, phần bụng chuyển sang mờ đục. Sau đó lan rộng ra toàn thân và đầu tôm. Khi bệnh nặng sẽ gây hoại tử phần đuôi tôm. Tôm bị bệnh đục cơ sẽ chết rất nhanh. Vì vậy bà con nên thường xuyên kiểm tra và quản lý ao nuôi chặt chẽ; để có những biện pháp điều trị kịp thời, tránh gây thiệt hại nặng cho ao nuôi. Dưới đây là những chia sẻ của chúng tôi về cách phòng trị bệnh đục cơ ở tôm càng xanh. Hy vọng sẽ giúp bà con nuôi tôm đạt kết quả cao và phòng ngừa bệnh hiệu quả nhất.

Nguy cơ mắc bệnh cao

Hiện nay, mô hình nuôi tôm càng xanh trong mương vườn, ruộng lúa, ao hồ,… được phổ biến ở nhiều khu vực trong cả nước (nhất là khu vực ĐBSCL); đã mang đến nhiều lợi ích đáng kể về mặt kinh tế cho bà con nông dân. Thế nhưng, việc bà con ồ ạt nuôi lại dẫn đến nguy cơ lây lan dịch bệnh cao hơn. Trong đó, đục cơ được xem là dịch bệnh phổ biến và nguy hiểm nhất trên tôm càng xanh; gây thiệt hại nghiêm trọng về kinh tế cho các trại giống và hộ nuôi.

Tác nhân gây bệnh

Bệnh đục cơ ở tôm càng xanh được giới chuyên môn kiểm tra và xác định là do vi khuẩn Lactococcus garvieae (hình cầu và gram dương) gây ra. Vi khuẩn Lactococcus garvieae thuộc Streptococcaceae, bộ Lactobacillales, lớp Bacilli, ngành Firmicutes. Và vi khuẩn gram dương có hình quả trứng. Chúng phát triển tốt ở mức nhiệt độ từ 10 đến 400C và nồng độ muối từ 0,5 đến 6,0 % và độ pH 9,6 (theo Winton Cheng, Jiann-Chu Chen, 1998-2001).
Theo kết luận của Viện nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 1 đã có kiểm nghiệm và phát hiện ở Hải Phòng bệnh do gram dương. Và ở Thanh Trì là do gram âm và trực khuẩn dung huyết mạnh. Đây là kết quả từ các mẫu kiểm tra từ các tỉnh thành.

Biểu hiện

Khi mắc bệnh này, tôm nuôi có biểu hiện ăn ít lại, di chuyển chậm chạp, lờ đờ. Ban đầu là phần đuôi sẽ chuyển sang màu trắng đục theo từng vệt. Những vệt này rất dễ thấy rõ khi ở ngoài ánh nắng. Không bao lâu sau, bệnh lan rộng đến đầu ngực tôm. Nặng hơn nữa, tôm sẽ chuyển hẳn sang màu trắng đục. Đặc biệt, vỏ tôm lúc này khá mềm; nếu đem luộc thì sẽ chuyển màu cam nhưng ít. Điều mà bà con lo lắng khi tôm mắc bệnh này, đó là chưa có thuốc trị và tỷ lệ chết ở tôm cao. Ở giai đoạn ấu trùng khi mắc bệnh tôm có thể chết từ 30%-100% chỉ trong thời gian ngắn và gây thiệt hại nghiêm trọng đối với tôm trong ao ương hay ao nuôi thịt với tỷ lệ hao hụt có thể lên đến 70-80%.

Cách lây bệnh

Bệnh đục cơ ở tôm đã xảy ra ở các ao nuôi tôm càng xanh ở Trung Quốc, Đài Loan. Tỷ lệ nhiễm bệnh từ 30- 75%. Ở Việt Nam bệnh đục cơ đã xuất hiện một vài năm nay. Từ năm tôm càng xanh bột (nguồn gốc từ Trung Quốc đưa sang) đưa về Thanh Trì nuôi đã có hiện tượng tôm đục cơ và chết hàng loạt. Đầu năm 2002 đàn tôm bố mẹ (5-6 tạ) của một trại sản xuất tôm giống ở Hải Phòng đã bị bệnh đục cơ. Sau khi cho nở ấu trùng và ương thành tôm bột; tỷ lệ sống rất thấp đạt khoảng 1%. Tháng 5 năm 2002, một số ao nuôi tôm càng xanh ở Thanh Trì, Hà Nội thả giống cỡ 0,2g/con; nuôi sau 15-20 ngày tôm đã xuất hiện bệnh đục cơ và chết rải rác. Tỷ lệ nhiễm bệnh trong đàn tôm nuôi ở Thanh Trì từ 6-90% (5/2002).

Bệnh lý

Dựa vào dấu hiệu bệnh lý và phân lập vi khuẩn để xác định bệnh.

Phương pháp phòng bệnh

Nhiệt độ trong ao để biến thiên trong ngày quá 30C. Không để tôm sốc vì môi trường nuôi không tốt như : thiếu oxy hòa tan vào buổi sáng; pH = 7,5-8,5; NH3, H2S = 0,01mg/l. Bón bột đá vôi theo pH (1-2kg/100m3 nước ao); hoặc bón hợp chất có hoạt chất clo. Nhằm mục đích diệt trùng đáy (tùy theo các hãng sản xuất). Cho tôm ăn thêm vitamin C, liều lượng 2-3g/1kg thức ăn cơ bản. Mỗi đợt ăn 1 tuần, mỗi tháng cho ăn 2 đợt.

Phương pháp trị bệnh

Ngoài biện pháp phòng bệnh có thể cho tôm ăn một số kháng sinh (Amikacin hoặc Ciprofloxancin) liều lượng 100mg/1kg tôm/ngày đầu; và từ ngày thứ 2-7 cho ăn liều 50mg/kg tôm/ngày.

Trích dẫn từ anhsaovet.vn

Nguyễn Nhung