Hòa Bình là một trong những tỉnh có sản lượng mía tím nhiều và chất lượng cao nhất cả nước. Tuy nhiên, trước đây do chưa tính kỹ bài toán cung cầu, nên người dân chưa thực sự hưởng lợi từ mía tím Hòa Bình đặc sản này.
Đặc thù cây mía của Hòa Bình là loại dóng dài, mập, ăn ngọt, nhiều nước phù hợp để ăn trực tiếp. Đây là thế mạnh để cạnh tranh với sản phẩm cùng loại. Hiện nay, cây mía tím đã và đang trở thành cây trồng chủ lực trong sản xuất nông nghiệp của nông dân tỉnh Hòa Bình. Ở nhiều huyện, cây mía tím đã cho thu lãi hàng trăm triệu đồng/ha/năm, góp phần phát triển kinh tế – xã hội cũng như xóa đói, giảm nghèo ở địa phương.
Trên thực tế cây mía tím Hòa Bình, thị trường tiêu thụ truyền thống là khu vực miền Bắc; một số tỉnh miền trung thông qua các kênh buôn khác khác nhau. Vì vậy, nhiều gia đình trên địa bàn tỉnh đã làm giàu từ loại cây trồng này. Thậm chí từ năm 2018 đến nay, mía tím Hòa Bình đã bước đầu xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản.
Mục lục
Mía tím Hòa Bình lên chậu hút hàng
Chị Lê Thị Vinh, xóm Bụa, xã Mỹ Hòa, Huyện Tân Lạc, Hòa Bình có 1 ha trồng mía tím cho biết: Vụ thu hoạch mía năm nay phấn khởi hơn 2 năm trước vì giá mía đang ở mức tương đối cao. Hiện, mía tím đang có giá bán 5.000 – 8.000/cây (mía chọn), mía loại 2 bán giá từ 3.000 – 4.000/cây, cao hơn cùng kỳ năm trước (mía đẹp năm 2019 chỉ có giá 4.000/cây đầu vụ, loại xấu hơn chỉ bán được 1.500/cây, sau đó xuống thấp hơn nữa).
Mía tím Hòa Bình được thương lái tích cực thu mua
Mía ở Hòa Bình thường được các thương lái từ Hải Dương; Hải Phòng, Quảng Ninh, Hà Nội… thu mua. Năm nay; mặc dù mía có giá tốt nhưng lượng tiêu thụ lại chậm hơn; thương lái cũng kén chọn mía hơn so với mọi năm. Vì vậy; trước thời điểm thương lái vào thu mua gia đình chị phải chặt tỉa những cây mía bé; còi cọc, để lại những cây mập mạp; bắt mắt.
Hiện gia đình chị đã bán được 70% diện tích mía; số còn lại chị đang tích cực chăm sóc; dọn ruộng để chào hàng với các thương lái. Chị Vinh tính toán; trên diện tích 1 ha chị trồng được 3,5 vạn cây; với giá bán như hiện tại sau khi trừ đi các chi phí chị có thu nhập từ 50 – 60 triệu đồng.
Chung niềm vui mía đang có giá tốt; anh Bùi Văn Bi, thôn Đạy, xã Suối Hoa; huyện Tân Lạc cho hay: Thời điểm này các vườn mía đẹp trong vùng thương lái đều đã đến đặt tiền trước; chờ đến thời điểm giáp tết mới thu hoạch. Những năm trước; diện tích mía trồng nhiều nhưng giá bán quá thấp nên nhiều gia đình phải bù lỗ; nên năm nay nhiều hộ đã cắt giảm diện tích thậm chí không trồng nên diện tích mía giảm mạnh. Vì vậy năm nay; các thương lái ngay từ đầu vụ thu hoạch đã đi thăm vườn; ưng ý là đặt tiền luôn.
Giá cao nhưng sản lượng mía tím Hòa Bình giảm
Cũng theo anh Bi: Vì một phần diện tích mía giảm nên giá bán năm nay cũng cao hơn mọi năm. Gia đình anh đã có thương lái đặt tiền mua mía với giá 6.000/cây; diện tích còn lại đã có người hỏi mua nhưng chưa được giá nên anh chưa bán.
Ghi nhận tại xã Nam Phong; huyện Cao Phong (Hòa Bình) nông dân cũng đang tất bật dọn ruộng; chăm sóc những vườn mía đến kỳ thu hoạch; đồng thời gieo trồng vụ mía năm 2021.
Chị Đinh Thị Phượng; xóm Trẹo II, xã Nam Phong chia sẻ: Gia đình chị mới bán mía tím với giá 5.000/cây; cao hơn hẳn so với cùng kỳ năm trước. Mọi năm gia đình chị trồng từ 1ha đến 1,5ha nhưng 2 năm trở lại đây giá mía xuống thấp nên chị chỉ trồng cầm chừng giữ đất; tập trung vốn vào phát triển vườn cam.
Tuy nhiên; vườn cam năm nay của gia đình chị nhiều cây mắc bệnh rụng quả; đến kỳ thu hoạch thì giá cam lại xuống thấp nên hiện tại đã chặt bỏ bớt diện tích cam chuyển sang trồng mía; chị dự định vụ mía năm nay sẽ tăng diện tích trồng thêm 1.500m2 nữa.
Vì sao giá mía tím Hòa Bình thất thường?
Chị Phượng phân tích: Giá mía lên xuống thất thường theo thị trường; nhưng không trồng mía thì không biết nên chuyển cây trồng gì khác. Tính về đầu tư; cây mía trồng hàng năm có thể thu hoạch; đầu tư ít hơn trồng cam rất nhiều và nếu không được giá thì chỉ thiệt hại trong một năm; không giống như đầu tư vào cam; phải đầu tư liên tục nên nếu giá cam xuống thấp thì phải bù lỗ rất nhiều năm.
Anh Thành; một thương lái có kinh nghiệm 12 năm buôn mía cho biết: Hiện mía tím đang có giá trung bình 5.000/cây (giá ô tô thu mua); bán lẻ có giá 7.000/cây; loại 2 có giá 2.000-3.000/cây. Mặc dù giá mía tốt nhưng lượng tiêu thụ lại rất chậm; bởi giá hoa quả các loại đang thấp; người dân chuyển sang sử dụng nhiều hoa quả.
Bên cạnh đó những năm trước; các thương lái từ miền Trung thường ra đặt cọc mua mía từ sớm từ đầu vụ. Tuy nhiên năm nay; do ảnh hưởng của mưa lũ nên lượng thương lái các tỉnh miền Trung ra mua mía ít hơn mọi năm.
Ngoài ra; hiện giá mía ở khu vực Thanh Hóa đang thấp nên ảnh hưởng không nhỏ đến sức tiêu thụ của vùng mía Hòa Bình.
Anh Thành cho biết thêm: Thường thời điểm giáp Tết Nguyên đán và qua Rằm tháng giêng; giá mía sẽ tăng vì thời điểm này lượng mía sẽ không còn nhiều; trong khi nhu cầu tiêu thụ lại tăng cao.
Đến cuối mùa đông; đầu mùa hè khi nắng ấm trở lại thì giá mía tím lại giảm; bởi lúc này mía trắng sẽ được ưa chuộng hơn mía tím bởi nhu cầu dùng cho việc ép lấy nước giải khát. Đây cũng là nghịch lí và khó khăn trong việc tiêu thụ mía tím ở vùng mía Hòa Bình nói riêng; một số vùng trồng mía tím ở phía Bắc nói chung.
Trích dẫn từ nongnghiep.vn
Kim Khánh