Trong nuôi tôm, chất lượng con giống luôn là vấn đề được bà con quan tâm hơn cả. Lý do xuất phát từ việc đây được xem là yếu tố mang tính chất quyết định đến 50% sự thành công hay thất bại của vụ nuôi.
Bên cạnh việc thực hiện kiểm tra nguồn gốc con giống, người nuôi có thể đánh giá chất lượng tôm giống bằng cảm quan. Đây được xem là phương pháp đơn giản và dễ thực hiện nhất đối với người nuôi. Chi tiết xin mời bạn đọc tham khảo ngay sau đây.
Mục lục
Chỉ tiêu kích cỡ tôm giống
– Với tôm sú: kích cỡ tối thiểu tối thiểu PL15, tương ứng chiều dài 12mm.
– Với tôm thẻ chân trắng: kích cỡ tối thiểu PL12, tương ứng chiều dài 9-11mm.
Hiện nay do áp lực thiếu giống, nhiều người nuôi tôm đã tiến hành thả giống chỉ đạt kích cỡ PL8 đến PL12 (tùy theo loại tôm). Tuy nhiên ở giai đoạn này, tôm chưa phát triển hoàn thiện như tôm trưởng thành, vậy nên hệ miễn dịch của chúng khá yếu. Điều này khiến cho tôm không đủ sức chống lại điều kiện khắc nghiệt khi vận chuyển hay điều kiện thủy lý hóa, thổ nhưỡng tại ao nuôi.
Chỉ tiêu về hình thái
Tôm giống chất lượng tốt
– Tuổi tôm PL tương ứng với kích cỡ tôm (ví dụ: PL 10 phải có kích thước lớn hơn 9mm).
– Vỏ tôm sạch, bóng và không nhờn.
– Tôm đồng đều về kích cỡ, không quá chênh lệch, đồng thời tỉ lệ phân đàn < 10%.
– Tôm có kích thước nhỏ hơn so với tuổi của chúng.
Tôm giống chất lượng kém
– Vỏ tôm có nhiều vết bẩn, thậm chí có vết trầy xước.
– Kích cỡ tôm không đồng đều, phân đàn với nhiều cỡ khác nhau.
Phương pháp đánh giá
– Quan sát mẫu tôm PL ngay trong túi tôm giống.
– Cho mẫu tôm giống vào lọ thủy tinh trong và quan sát ở điều kiện ngược ánh sáng.
– Cho mẫu tôm giống vào chậu nhỏ và quan sát bằng mắt thường.
Chỉ tiêu về màu sắc
Tôm giống chất lượng tốt
– Tôm PL có màu sắc tươi sáng, đồng đều.
– Bằng mắt thường có thể nhìn rõ gan và đường ruột của tôm.
Tôm giống chất lượng kém
– Tôm PL màu sắc không đồng đều, màu trắng.
– Gan của tôm bị bệnh thường vàng, ruột trống.
Phương pháp đánh giá
Quan sát mẫu tôm PL ngay trong bọc tôm hoặc qua ly thủy tinh hoặc trong chậu nhựa.
Kiểm tra đường ruột
Tôm giống chất lượng tốt
– Đường ruột tôm PL to, thẳng dài từ trên xuống.
– Đường ruột tôm đầy thức ăn (quan sát ở trại giống hoặc sau khi cho ăn trong bể thuần tôm).
Tôm giống chất lượng kém
– Đường ruột nhỏ, không đều, có đoạn phình ra, có đoạn lại nhỏ.
– Đường ruột trống thức ăn (quan sát tại trại giống hoặc sau khi cho ăn trong bể thuần tôm).
Phương pháp đánh giá
Quan sát mẫu tôm PL ngay trong bọc tôm hoặc qua bình thủy tinh (tốt nhất là quan sát qua lọ thủy tinh, nhìn ngược ánh sáng)
Gan tụy
Tôm giống chất lượng tốt
– Khối gan tụy có màu nâu sẫm hoặc màu đen ( thùy thuộc vào thức ăn), màu sắc gan đồng đều.
– Khối gan tụy to, rõ, đều và phải gom gọn trên giáp đầu ngực của tôm PL.
Tôm giống chất lượng kém
– Gan màu trắng, vàng nhạt, hoặc trắng ngà, màu sắc gan không đồng đều.
– Khối gan nhỏ, không đồng đều, không gom gọn trên giáp đầu ngực.
Phương pháp đánh giá
Quan sát mẫu tôm PL ngay trong túi tôm hoặc qua lọ, bình thủy tinh (tốt nhất là quan sát qua bình thủy tinh, nhìn ngược ánh sáng)
Kiểm tra hoạt động của tôm
Tôm giống chất lượng tốt
– Tôm PL bơi nhanh, dứt khoát theo chiều ngược dòng nước, bơi bám thành ( sau khi đã xả lạnh).
– Tôm PL phân tán nhanh ngay trong túi tôm hoặc khi đổ ra chậu ( sau khi đã xả lạnh).
– Tôm PL phản xạ khi có tiếng động (khi gõ vào thành chậu).
Tôm giống chất lượng kém
– Tôm PL bơi lờ đờ, cuộn theo dòng nước và bị cuốn xoáy vào giữa chậu.
– Tôm PL thường gom tụ một chỗ trong túi tôm, hoặc trong chậu chứa.
– Tôm PL không phản xạ nhiều khi gõ vào thành chậu.
Phương pháp đánh giá
Đổ bọc tôm PL ra chậu, dùng tay khuấy tròn dòng nước để kiểm tra mức độ hoạt động của tôm.
Sốc độ mặn
Tôm giống chất lượng tốt
Tôm PL vẫn khỏe sau khi sốc độ mặn, tỷ lệ tôm chết < 10%.
Tôm giống chất lượng kém
Tỷ lệ tôm PL chết cao sau khi sốc độ mặn (>10%)
Phương pháp đánh giá
Lấy ngẫu nhiên 100 con tôm PL cho vào nước ngọt trong 30 phút sau đó cho vào nước mặn 30 %, giữ trong 10 phút rồi sau đó kiểm tra tỷ lệ tôm chết.
Chỉ tiêu khác
– Sau khi thả xuống ao nuôi, tôm PL phân tán nhanh, có xu hướng bơi xuống đáy thì là con giống tốt
– Sau khi thả xuống ao nuôi, tôm PL bơi lờ đờ, tấp mé bờ và không xuống đáy thì đây là những con tôm đã yếu, có thể có bệnh.
– Quan sát ngay sau khi thả tôm PL xuống ao.
Như vậy, chỉ bằng cách quan sát bằng mắt thường, chúng ta vẫn có thể đánh giá chính xác được chất lượng của tôm. Bà con nhớ theo dõi trang tin của chúng tôi thường xuyên để cập nhật thêm nhiều thông tin bổ ích về lĩnh vực chăn nuôi, kỹ thuật nông nghiệp, chăm sóc và trị bệnh cho gia cầm, thủy sản…nhé. Xin cảm ơn.
Trích dẫn từ khuyennongvn.gov.vn
Lê Dung